Nowe dane pokazują, że różnica w osiągnięciach szkolnych między najbogatszymi a najbiedniejszymi uczniami w Szkocji zwiększyła się w ubiegłym roku, pomimo wieloletnich deklaracji rządu o priorytetowym traktowaniu tego problemu. Dane wskazują, że nierówności edukacyjne pozostają poważnym wyzwaniem dla szkockiego systemu oświaty.
Kluczowe ustalenia
- Luka edukacyjna powiększyła się na wszystkich poziomach kwalifikacji:
- Różnica w wynikach na poziomie National 5 (odpowiednik brytyjskich GCSE) między najbogatszymi a najbiedniejszymi uczniami wzrosła do 22,7% w roku 2023/24, w porównaniu do 20,2% w 2022/23.
- Na poziomie Highers (odpowiednik matury) różnica wzrosła do 38,4%, w porównaniu do 36,9% w poprzednim roku.
- Coraz więcej uczniów opuszcza szkołę po S4:
- 8 084 uczniów zakończyło naukę po S4 (czwartym roku szkoły średniej), co stanowi najwyższą liczbę od 2010 roku.
- Odsetek uczniów kończących szkołę z co najmniej jednym zaliczonym przedmiotem na poziomie National 5 spadł do 83,5%, a tych z co najmniej jednym zaliczonym Higher spadł do 57,4%, oba wyniki są niższe niż w 2022/23.
- Większość absolwentów szkół przechodzi na dalsze etapy edukacji lub pracy, ale ten odsetek maleje:
- Ponad 95% absolwentów szkół średnich przeszło do pozytywnych destynacji, takich jak studia wyższe, szkoły zawodowe, zatrudnienie lub szkolenia zawodowe, jednak wynik ten jest nieco niższy niż rok wcześniej.
- 67% uczniów po zakończeniu szkoły średniej podjęło studia wyższe lub dalszą edukację w ciągu trzech miesięcy.
Reakcja rządu
Szkocka sekretarz ds. edukacji Jenny Gilruth przyznała, że mimo postępów w zakresie poprawy wyników uczniów w szkołach podstawowych i klasie S3, wzrost luki na poziomie wyższym jest „rozczarowujący”.
Podkreśliła, że od 2009/10 luka między najbiedniejszymi a najbogatszymi uczniami w zakresie przechodzenia na dalsze etapy edukacji lub zatrudnienia została zmniejszona o dwie trzecie, co jest drugim najniższym wynikiem w historii. Jednocześnie zaznaczyła, że rząd planuje zbadać powody rosnącej liczby uczniów kończących naukę po S4.
Krytyka ze strony ekspertów i opozycji
Prof. Lindsay Paterson z Uniwersytetu w Edynburgu obwinił zamknięcie szkół w trakcie pandemii Covid-19 za pogorszenie sytuacji edukacyjnej w Szkocji.
Mogą Cię zaciekawić
- „W przeciwieństwie do Anglii i innych krajów, w Szkocji nigdy nie wdrożono skutecznego programu odbudowy edukacyjnej.”
- „Największą szkodę poniosły dzieci, które nie mogły liczyć na pomoc w domu lub których rodzice nie mieli środków na dodatkowe korepetycje.”
Podkreślił również, że rząd nigdy nie miał spójnej strategii radzenia sobie z wpływem ubóstwa na edukację.
Szkocka Partia Konserwatywna oskarżyła rząd SNP o zawodzenie uczniów i nauczycieli.
- Miles Briggs, rzecznik ds. edukacji Szkockich Konserwatystów, stwierdził:
- „Przez lata rząd SNP twierdził, że edukacja jest jego priorytetem, a tymczasem nie zrobił nic, by pomóc uczniom i nauczycielom.”
- „Pod rządami Johna Swinneya najbardziej pokrzywdzeni są najbiedniejsi uczniowie, których możliwości są obecnie bardziej ograniczone niż kiedykolwiek wcześniej.”
Podsumowanie
Pomimo zobowiązań szkockiego rządu do zmniejszenia nierówności edukacyjnych, luka edukacyjna wciąż się powiększa, szczególnie na poziomie National 5 i Highers. Chociaż większość uczniów przechodzi do dalszej edukacji lub zatrudnienia, rosnąca liczba uczniów opuszczających szkołę po S4 i pogłębiające się nierówności sugerują, że potrzebne są pilne działania, aby wesprzeć najbardziej potrzebujących uczniów.
